Antisosyal Kişilik Bozukluğu

Antisosyal kişilik bozukluğu nedir?

Antisosyal kişilik bozukluğu, kişinin toplumsal kuralları ve beklentileri ihlal ettiği, başkalarına zarar verdiği ve empati yoksunluğu yaşadığı bir kişilik bozukluğudur. Antisosyal kişilik bozukluğu olan kişiler, genellikle suç davranışları sergilerler, yalan söylerler, hırsızlık yaparlar ve şiddet uygularlar. Bu kişiler, aynı zamanda empati ve suçluluk duyguları yaşamazlar ve başkalarının haklarını önemsemezler.

Antisosyal kişilik bozukluğu belirtileri genellikle çocukluk çağında başlar. ASPD'li çocuklar, genellikle yalancılık, hırsızlık, okuldan kaçma, evden kaçma, şiddet davranışları ve diğer antisosyal davranışlar sergilerler. Bu davranışlar, ergenlik ve yetişkinlik döneminde de devam edebilir. Kişi 40-50 yaşlara geldiğinde görece olarak bu davranışlar azalır fakat bencillik ve sorumsuzlukları sürmeye devam etmektedir. Antisosyal kişilik bozukluğuna sahip bireylerde genellikle üstbenlik (süperego) gelişmemiş gibidir. Bu yüzden suçluluk duygusu hissetmezler. Kendilerini haklı çıkarmak için akla uygunlaştırma (rasyonalizasyon) savunma düzeneğini kullanırlar. Bu kişilik bozukluğuna sahip bireylerde çoğunlukla alkolizme, kumara, suça yönelimli, aşırı dayak atan, antisosyal olan anne ve babanın bulunduğu düzensiz, dengesiz, parçalanmış ailelerden gelmektedirler. Sıklıkla çocuklukta kötü muamele öyküsü saptanmıştır.

Antisosyal kişilik bozukluğu nasıl anlaşılır?

Antisosyal kişilik bozukluklarına sahip bireyler başkalarının haklarına karşı yaygın bir saygısızlık içerisindedirler. Toplumsal normları ihlal ederler, saldırgan ve dürtüsellik ön plandadır. Çocuklukta davranım bozukluğu tanısı almış bireylerdir. Hem pozitif hem de negatif duygu fakiridirler. Utanma duyguları yoktur. Görünüşlerine dikkat ederler, çok çekicidirler. Görünümlerini çoğunlukla ikincil kazanç sağlamak için kullanırlar. Çoğunlukla bu kişilik bozukluğuna sahip bireyler psikopatiden farklıdırlar.

Antisosyal kişilik bozukluğu tanısı nasıl koyulur?

Antisosyal kişilik bozukluğu tanısı klinik gözlem ve bazı kişilik testleri sonucu konulmaktadır. Bu kişilik testlerinden en çok tercih edilen MMPI kişilik envanteridir.

Antisosyal kişilik bozukluğu Tanısı için izlenmesi gereken adımlar;

1.Kişilik değerlendirmesi: Kişinin kişilik özelliklerini ve davranışlarını değerlendirmek için, bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından bir kişilik değerlendirmesi yapılır. Bu değerlendirme, kişinin belirtilerini, işlevselliğini ve geçmişini değerlendirmeyi içerir.

2.Tanı görüşmesi: Kişi, bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından bir tanı görüşmesine alınır. Bu görüşmede, kişiden belirtileri hakkında ayrıntılı bilgi alınır.

3.Diğer değerlendirmeler: Kişinin durumunu daha iyi değerlendirmek için, diğer değerlendirmeler de yapılabilir. Bu değerlendirmeler, beyin görüntüleme çalışmaları, zihinsel durum muayenesi veya diğer testleri içerebilir..

Antisosyal kişilik bozukluğu nedenleri?

Antisosyal kişilik bozukluğu etiyolojisinde genetik faktörler, sosyal faktörler, korkusuzluk, dürtüsellik ve empati yoksunluğu yer almaktadır. Genetik aktarım özellikle agresif davranışlar üzerinde oldukça etkilidir. Aile ortamı, çocuğun yetiştirildiği ortam da oldukça önem arz etmektedir. Az sevgiyle büyümüs, şefkat eksikliği ve ebeveyn tutarsızlığı, yoksulluk ve şiddete maruz kalmış çocuklarda görülme oranı daha fazladır. Bu bireyler korkusuzdurlar. Bu yüzden ceza kavramını öğrenemezler. Özellikle bu durum psikopatisi olan bireyler için geçerlidir. Dürtüsel davranışlarını kontrol altına alamazlar. Empati kavramını öğrenememelerinden kaynaklı ise empati yoksunluğu oldukça yüksek oranda görülmektedir.

Antisosyal kişilik bozukluğu olanlara nasıl davranılmalı?

Antisosyal kişilik bozukluğuna sahip bireyler empati yapamayabilirler veya başkalarına zarar verdiklerini anlayamayabilirler. Bu durumda sabırlı ve anlayışlı davranmalıyız. Ceza kavramını bilmedikleri gibi sınır kavramını da çok fazla ihlal edebilirler. Bu doğrultuda kendinizin sınırları olduğunu onlara göstermelisiniz. Adil ve tutarlı davranmalı, tedavilerini desteklemelisiniz. Ayrıca yargılayıcı bir tutumdan kaçınmalı, tehditkar ve zorlayıcı yaklaşılmamalıdır. Ek olarak bu kişilik bozukluğuna sahip hastaları yönetmeye çalışılmaktan kaçınılmalıdır.

Antisosyal Kişilik Bozukluğu Belirtileri?

Toplumsal kuralları hiçe sayma, kişisel çıkar ve zevk uğruna başkalarına zarar verme, empati ve suçluluk duygusu hissetmeme, kısa süreli de olsa öfke patlamaları, sosyal ve mesleki işlevsellikte bozulma, yalan söyleme başlıca karşımıza çıkan belirtiler arasındadır. Bu belirtiler unutulmamalıdır ki patolojik düzeyde olması gerekmektedir.

Antisosyal Kişilik Bozukluğu Testi?

Kişilik bozukluklarının değerlendirilmesi için kullanılan araçlar, kişilik özelliklerini çeşitli açılardan ele alan ve kişinin düşünce, duygu ve davranışlarını değerlendiren araçlardır. Bu araçlar, kişilik bozukluklarının tanısını koymak ve kişilik özelliklerini daha iyi anlamak için kullanılır. Antisosyal bozukluğu ölçmek için ayrıca kullanılan bir kişilik testi bulunmamaktadır.

Kişilik bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan başlıca araçlar şunlardır:

-DSM-5 Yapılandırılmış Klinik Görüşmesi Kişilik Bozuklukları Formu: Bu araç, DSM-5'te tanımlanan kişilik bozukluklarının tanı kriterlerini değerlendiren bir görüşme aracıdır.

-MMPI: Bu araç, kişilik özelliklerini çeşitli açılardan ele alan bir kişilik testidir. Mizaç ve Karakter Envanteri: Bu araç, mizaç ve karakter özelliklerini değerlendiren bir kişilik testidir.

-Eysenck Kişilik Envanteri: Bu araç, kişilik özelliklerini nörotiklik, dışadönüklük ve uyumluluk boyutları açısından değerlendiren bir kişilik testidir